Chính phủ họp phiên thường kỳ tháng 12-2010

Giá trị sản xuất công nghiệp tháng 12 ước tăng 16,2% so cùng kỳ năm 2009. Tính chung năm 2010, con số này ước tăng 14% so năm trước và cao hơn kế hoạch năm (12%). Giá trị sản xuất toàn ngành nông, lâm, thủy sản cả năm 2010 ước tăng 4,69% so năm trước, trong đó nông nghiệp tăng 4,24%, lâm nghiệp tăng 4,6%, thủy sản tăng 6,05%. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 12 ước đạt 141,6 nghìn tỷ đồng, tính chung cả năm 2010 ước đạt hơn 1.561,6 nghìn tỷ đồng, tăng 24,5% so với năm 2009. Thu ngân sách Nhà nước tính từ đầu năm đến ngày 15-12 ước đạt 504,4 nghìn tỷ đồng, bằng 109,3% dự toán năm.

Tổng vốn đầu tư toàn xã hội năm 2010 ước đạt 830,3 nghìn tỷ đồng, tăng 17,1% so năm 2009 và bằng khoảng 41,9% GDP năm 2010. Vốn đầu tư từ ngân sách Nhà nước ước thực hiện cả năm 2010 đạt 141,6 nghìn tỷ đồng, bằng 110,4% kế hoạch năm. Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) năm 2010 thực hiện đạt 11 tỷ USD, tăng 10% so năm 2009. Về cấp mới, cả nước có 969 dự án được cấp giấy chứng nhận đầu tư với tổng vốn đầu tư đăng ký mới đạt hơn 17,2 tỷ USD, giảm 16,1% về số dự án nhưng tăng 2,5% về vốn đăng ký cấp mới so năm 2009. Có 269 lượt dự án tăng vốn với tổng vốn đăng ký tăng thêm ước đạt xấp xỉ 1,4 tỷ USD. Như vậy, tính cả cấp mới và tăng vốn, tổng vốn FDI đăng ký năm 2010 đạt xấp xỉ 18,6 tỷ USD, giảm 17,8% so năm 2009. Tổng giá trị giải ngân vốn ODA năm 2010 ước đạt 3,5 tỷ USD, đạt xấp xỉ 144,2% so kế hoạch năm. Tổng giá trị vốn ODA được ký kết thông qua các hiệp định năm 2010 ước đạt 3,172 tỷ USD.

Tổng kim ngạch xuất khẩu tháng 12 ước đạt 7,1 tỷ USD, cả năm 2010 ước đạt hơn 71,6 tỷ USD, tăng 25,5% so năm 2009 và gấp hơn bốn lần so chỉ tiêu kế hoạch đã được Quốc hội thông qua (hơn 6%). Giá cả nhiều mặt hàng xuất khẩu được cải thiện góp phần tăng trưởng xuất khẩu cả năm. Tổng kim ngạch nhập khẩu tháng 12 ước khoảng 8,5 tỷ USD, cả năm 2010 ước khoảng 84 tỷ USD, tăng 20,1% so năm trước. Mặc dù nhiều mặt hàng nhập khẩu đã giảm về lượng nhưng cũng như xuất khẩu, giá cả bình quân nhiều mặt hàng trên thị trường thế giới tăng so cùng kỳ là một trong những nguyên nhân làm tăng kim ngạch nhập khẩu. Tính riêng yếu tố tăng giá đã làm kim ngạch nhập khẩu tăng hơn 5,2 tỷ USD. Nhập siêu tháng 12 là 1,4 tỷ USD, bằng 19,7% kim ngạch xuất khẩu. Nhập siêu cả năm 2010 ước xấp xỉ 12,4 tỷ USD, bằng 17,3% tổng kim ngạch xuất khẩu.

So thời điểm cuối tháng 12-2009, tổng phương tiện thanh toán (M2) thực hiện đến cuối tháng 12-2010 ước tăng 25%, huy động vốn ước tăng khoảng 28%, tổng dư nợ tín dụng tăng khoảng 28% (trong đó tín dụng bằng ngoại tệ tăng hơn 50%). Lãi suất cơ bản VND được duy trì ở mức 9%, lãi suất liên ngân hàng hơn 11%, lãi suất huy động thỏa thuận giữa các ngân hàng là 14%, nhưng tình trạng hai giá đối với lãi suất chưa được khắc phục. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 12 tăng 1,98% so tháng trước, là mức tăng cao nhất trong năm 2010. So với tháng 12-2009, CPI tháng 12-2010 tăng 11,75%. Tuy nhiên, CPI bình quân năm 2010 tăng 9,19% so năm 2009, thấp hơn đáng kể mức tăng CPI so tháng 12 năm trước. Như vậy, so tháng 12-2009, CPI lần đầu vượt mức hai con số. Nguyên nhân dẫn đến việc giá tăng trong những tháng gần đây chủ yếu là do giá trên thị trường thế giới như lương thực, vàng, một số nguyên vật liệu xây dựng... tăng mạnh gây áp lực tăng giá thị trường hàng hóa trong nước và ảnh hưởng tâm lý người tiêu dùng. Bên cạnh đó, hậu quả của các đợt lũ lụt tại miền trung và nhu cầu tiêu dùng cuối năm cũng đã góp phần làm tăng CPI.

Ðánh giá chung, tình hình kinh tế-xã hội năm 2010 phát triển theo chiều hướng tích cực, nền kinh tế phục hồi khá nhanh trong điều kiện kinh tế thế giới vẫn còn nhiều diễn biến phức tạp; tốc độ tăng trưởng GDP cao hơn đáng kể so năm trước và vượt kế hoạch đề ra; sản xuất công nghiệp phục hồi và đạt tốc độ tăng trưởng cao hơn kế hoạch cả năm; sản xuất nông, lâm, thủy sản tuy gặp khó khăn do thiên tai nhưng vẫn đạt khá; xuất khẩu tiếp tục phát triển và tăng trưởng cao, ngành dịch vụ phát triển khá; thu ngân sách đạt khá và vượt kế hoạch đề ra, bảo đảm được các nhu cầu chi; an sinh xã hội được bảo đảm, đời sống nhân dân ngày càng được cải thiện; chính trị, xã hội tiếp tục ổn định; quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội được giữ vững. Tuy nhiên, nền kinh tế vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức: Thiên tai, lũ lụt ở các tỉnh miền trung đã gây thiệt hại rất lớn về người và tài sản; giá cả hàng hóa trên thị trường thế giới tăng mạnh, tạo áp lực lên giá cả hàng tiêu dùng, lương thực, thực phẩm trong nước, nhất là những ngày giáp Tết Nguyên đán, gây khó khăn cho việc kiềm chế lạm phát, làm cho CPI năm 2010 tăng khá cao; lãi suất cho vay của các ngân hàng còn ở mức khá cao, ảnh hưởng việc huy động nguồn vốn vay của các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh...

Trên cơ sở đó, Bộ Kế hoạch và Ðầu tư kiến nghị triển khai thực hiện tám nhóm giải pháp trong năm 2011 tập trung vào: thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm ổn định thị trường, nhất là dịp Tết Nguyên đán, đẩy mạnh sản xuất, bảo đảm cân đối cung cầu hàng hóa, bình ổn thị trường; các bộ, ngành, địa phương cần tiếp tục triển khai thực hiện các biện pháp khắc phục hậu quả các đợt thiên tai, lũ lụt vừa qua tại các tỉnh miền trung, sớm khôi phục sản xuất và đời sống nhân dân; các bộ, ngành, địa phương khẩn trương triển khai việc giao kế hoạch năm 2011 cho các đơn vị, cơ sở theo đúng quyết định của Thủ tướng Chính phủ; chủ động, linh hoạt và thận trọng trong điều hành các công cụ của chính sách tiền tệ, kiểm soát tốc độ tăng tổng phương tiện thanh toán và tín dụng ở mức hợp lý, kiểm soát thị trường ngoại tệ và vàng, hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về quản lý ngoại hối, điều hành thị trường ngoại hối và tỷ giá thận trọng, công khai và minh bạch hóa thông tin của thị trường tài chính...; tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách nâng cao hiệu quả đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng kinh tế-xã hội; tập trung chỉ đạo tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc để đẩy nhanh tiến độ thi công và đưa vào sử dụng các công trình, dự án điện đúng tiến độ và chất lượng; bảo đảm an ninh trật tự trong dịp Ðại hội Ðảng toàn quốc lần thứ XI và Tết Nguyên đán; triển khai thực hiện tốt Nghị quyết của Chính phủ về những giải pháp chủ yếu chỉ đạo, điều hành thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội và đầu tư ngân sách Nhà nước năm 2011 và Nghị quyết Ðại hội Ðảng toàn quốc lần thứ XI.

Phát biểu ý kiến kết luận phiên họp, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nêu rõ: Năm 2010, tình hình kinh tế trong nước gặp rất nhiều khó khăn do tác động tiêu cực của khủng hoảng tài chính, suy thoái kinh tế thế giới. Bên cạnh đó, thiên tai dịch bệnh hoành hành, gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản, nhất là ở miền trung. Trong bối cảnh đó, dưới sự lãnh đạo của Ðảng, quản lý của Nhà nước và cả hệ thống chính trị, Chính phủ đã đoàn kết với tinh thần trách nhiệm, bình tĩnh trước mọi diễn biến phức tạp, quyết liệt chỉ đạo, bám sát nhiệm vụ Quốc hội đặt ra, hành động có trọng tâm, trọng điểm. Kết quả, năm 2010, Chính phủ cơ bản hoàn thành các nhiệm vụ lớn: kinh tế vĩ mô ổn định, bảo đảm được các cân đối lớn của nền kinh tế, tăng trưởng GDP đạt 6,78%, cao hơn mức dự kiến (6,5%); sản xuất công nghiệp tăng cao hơn mức kế hoạch, sản xuất nông nghiệp đạt kết quả khá mặc dù gặp nhiều thiên tai; an sinh xã hội như giáo dục, y tế, tạo việc làm, hỗ trợ đồng bào vùng nghèo, hỗ trợ sinh viên nghèo vay vốn được bảo đảm; cải cách hành chính tiến hành đạt kết quả tốt, được thế giới ghi nhận; công tác đấu tranh, phòng, chống tham nhũng đạt kết quả tích cực. Năm 2010 cũng là năm Việt Nam đạt nhiều thành tựu lớn về đối ngoại, đảm nhiệm xuất sắc cương vị Chủ tịch ASEAN, nâng cao vị thế đất nước, được cộng đồng quốc tế hoan nghênh và đánh giá cao, nhân dân hết sức phấn khởi.

Ðề cập các nhiệm vụ lớn trong năm 2011, Thủ tướng nhấn mạnh, nhiệm vụ đặt ra hết sức nặng nề với nhiều khó khăn và thách thức. Trước mắt là thời điểm giáp Tết Nguyên đán nên vấn đề đáng quan tâm nhất là ổn định giá cả và kiềm chế lạm phát. Ðiều này đòi hỏi sự nỗ lực của cả Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương với các giải pháp tổng hợp từ ổn định kinh tế vĩ mô, đến nâng cao hiệu quả các ngành sản xuất, cải thiện chất lượng và cơ cấu đầu tư, phấn đấu đạt mức tăng trưởng GDP hơn 7% năm 2011. Do đó, nhiệm vụ trọng tâm ngay từ đầu năm tới là ổn định kinh tế vĩ mô và kiềm chế lạm phát. Bên cạnh việc thực hiện nghiêm chỉnh các giải pháp đã đề ra thì cần hết sức coi trọng các chính sách tài khóa, tiền tệ. Thủ tướng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cần nghiêm túc rút kinh nghiệm về cách điều hành chính sách tiền tệ, tỷ giá ngoại tệ thời gian qua để đề ra các giải pháp điều hành linh hoạt, thiết thực, hiệu quả hơn trong thời gian tới. Năm 2010, CPI tăng vượt dự kiến có nguyên nhân khách quan của việc giá nhiều mặt hàng trên thế giới tăng đột biến, thiên tai lũ lụt, sức mua của người dân tăng dịp cuối năm. Do đó, các cơ quan liên quan cần phải tìm hiểu, phân tích rõ nguyên nhân để có biện pháp điều hành hợp lý, kiềm chế lạm phát.

Ðể bình ổn giá cả các mặt hàng trong dịp Tết Nguyên đán, Thủ tướng chỉ đạo các cấp, các ngành, từ T.Ư đến địa phương phải quyết liệt, sát sao, làm đồng bộ từ chính sách, cơ chế cho đến việc thực hiện kiểm tra, kiểm soát thị trường, phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi đầu cơ, tăng giá; tăng cường năng lực sản xuất để bảo đảm cân đối các mặt hàng thiết yếu.

Ðối với những yếu kém trong quản lý kinh tế, nhất là quản lý các tập đoàn, tổng công ty nhà nước, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành đơn vị liên quan nghiêm túc rút bài học kinh nghiệm, xem xét lại cơ chế, trách nhiệm của chủ sở hữu để khắc phục trong năm 2011, bảo đảm doanh nghiệp nhà nước tự chủ trong hoạt động nhưng phải có sự quản lý và giám sát chặt chẽ của Nhà nước. Ðối với vấn đề môi trường còn tồn tại trong năm, Thủ tướng chỉ đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường trong năm tới phải tăng cường quản lý việc sử dụng đất đai, hạn chế sai phạm trong lĩnh vực này; siết chặt việc khai thác tài nguyên khoáng sản, hạn chế dần việc xuất khẩu khoáng sản thô, đồng thời xem xét, đánh giá và có giải pháp xử lý nước thải bệnh viện, khu công nghiệp... cải thiện môi trường sống.

Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương cần tăng cường quản lý công tác đầu tư xây dựng, ngay từ đầu năm phải rà soát, tháo gỡ mọi khó khăn, vướng mắc để đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn và thi công, sớm đưa các công trình vào vận hành. Bên cạnh đó, tăng cường khuyến khích các thành phần kinh tế, huy động mọi nguồn lực xã hội tham gia đầu tư theo nhiều hình thức để giảm bớt gánh nặng cho ngân sách Nhà nước. Ði đôi với nhiệm vụ phát triển kinh tế năm 2011, phải coi trọng bảo đảm an sinh và phúc lợi xã hội, chăm lo phát triển lĩnh vực y tế, giáo dục, đào tạo nghề, xóa đói, giảm nghèo...; tiếp tục đẩy mạnh việc cải cách hành chính, đấu tranh phòng, chống tham nhũng; tăng cường bảo đảm an ninh quốc phòng.  

Thủ tướng nhấn mạnh, phải coi trọng công tác thông tin tuyên truyền chính xác, kịp thời, khách quan, đúng định hướng để dư luận hiểu rõ mọi chủ trương, chính sách của Ðảng và Nhà nước, sự điều hành của Chính phủ. Lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương cũng phải chủ động tham gia công tác này. Thủ tướng đề nghị lãnh đạo các bộ, ngành phối hợp Ðài Truyền hình Việt Nam (VTV) nghiên cứu mở chuyên mục đối thoại giữa bộ trưởng với công luận để các bộ trưởng có cơ hội nêu những việc mà bộ, ngành mình đang làm, giải thích rõ chủ trương, chính sách của Ðảng và Nhà nước liên quan lĩnh vực quản lý ngành, các giải pháp, biện pháp điều hành... đồng thời lắng nghe công luận góp ý kiến.

Ðể làm tốt những nhiệm vụ trên, Thủ tướng lưu ý trước hết, các bộ, ngành, cơ quan phải nâng cao năng lực, hiệu quả công tác dự báo tình hình, xác định đúng nhiệm vụ trọng tâm trong từng lĩnh vực, từng thời điểm để tham mưu cho Chính phủ đề ra các chính sách, giải pháp kịp thời, đúng đắn. Căn cứ nhiệm vụ  trọng tâm là ổn định kinh tế vĩ mô và kiềm chế lạm phát thì từng bộ, ngành, địa phương phải đề ra nhiệm vụ, giải pháp cụ thể cho năm 2011. Ðề cao trách nhiệm tập trung thực hiện chức năng nhiệm vụ, từng bộ ngành trên cơ sở coi trọng việc giám sát, kiểm tra. Từng bộ, ngành phải rà soát các cơ chế, thể chế, chỗ nào còn vướng mắc, chưa hoàn thiện thì kiến nghị Chính phủ biện pháp giải quyết. Người lãnh đạo, điều hành các cơ quan này phải có trách nhiệm luôn cập nhật tình hình, nhất là phát hiện nhanh nhạy những vấn đề mới phát sinh như biến động giá vàng, năng lượng, lạm phát ở các nước chung quanh... để chủ động xử lý, hoặc đưa ra thảo luận tìm biện pháp ứng phó.

Thủ tướng cũng nêu rõ, trọng tâm điều hành của Chính phủ là quan tâm xây dựng thể chế, cơ chế, chính sách phù hợp. Các vấn đề vướng mắc, kém hiệu quả chủ yếu là do chưa có cơ chế hợp lý. Từng bộ, ngành cũng cần tổng kết, đánh giá những việc đã làm được, chưa làm được trong nhiệm kỳ vừa qua, kiến nghị giải pháp trong thời gian tới. Ðể tăng cường hiệu quả sự điều hành thì việc đẩy mạnh phối hợp giữa các cơ quan Ðảng, Quốc hội, các bộ, ngành, đơn vị, Mặt trận, đoàn thể nhân dân là yếu tố rất quan trọng, tạo sự đồng thuận và phát huy sức mạnh đoàn kết, hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ của năm 2011.