Là nhịp cầu đưa chính sách an sinh của Đảng, Nhà nước đến với người dân, ngành Dự trữ Nhà nước được chia sẻ với nhân dân trong những lúc khó khăn nhất. Ngành Dự trữ cũng rất tự hào vì những kết quả đạt được đã đóng góp vào thành tích chung trong quản lý điều hành ngân sách nhà nước, thực hiện mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội, của ngành Tài chính. Nhân kỷ niệm 67 năm ngày thành lập ngành Dự trữ Nhà nước, ông Vũ Xuân Bách - Quyền Tổng cục trưởng Tổng cục Dự trữ Nhà nước, đã có cuộc trao đổi với phóng viên TBTCVN về những thành tựu của ngành.
Niềm vui của học sinh vùng khó khăn nhập gạo hỗ trợ của Chính phủ
PV: Thưa ông, trong suốt chiều dài 67 năm phát triển, ngành Dự trữ Nhà nước (DTNN) luôn khẳng định được vai trò, vị thế quan trọng trong đời sống kinh tế - xã hội. Ông có thể điểm lại các giai đoạn, dấu mốc quan trọng của ngành?
Ông Vũ Xuân Bách: Nhìn lại chặng đường 67 năm xây dựng và phát triển, có thể thấy ngay trong hoàn cảnh muôn vàn khó khăn của những ngày đầu thành lập nước, Trung ương Đảng, Chính phủ và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ đạo xây dựng lực lượng dự trữ và lực lượng đó đã trở thành một trong những nguồn lực quan trọng, bảo đảm cho cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp của dân tộc đến ngày thắng lợi.
Trong từng giai đoạn lịch sử cụ thể, ngành DTNN luôn thay đổi phù hợp với tình hình thực tiễn và nhiệm vụ đặt ra. Trong công cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, ngành DTNN đã góp phần tích cực vào sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, chi viện lương thực, vật tư, thiết bị, phương tiện… cho chiến trường miền Nam, góp phần vào thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Hòa bình lập lại, ngành DTNN cũng đã có nhiều đóng góp lớn trong việc khắc phục hậu quả chiến tranh, ổn định đời sống nhân dân, phát triển đất nước. Bước vào thời kỳ đổi mới, công tác dự trữ được sắp xếp bảo đảm hoạt động dự trữ quốc gia (DTQG) vận hành theo cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Lực lượng DTQG tiếp tục phát huy vai trò quan trọng, không chỉ bảo đảm thực hiện mục tiêu DTQG mà còn là công cụ tài chính của Chính phủ trong điều hành phát triển đất nước.
67 năm qua, được sự quan tâm, chỉ đạo của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, các cấp, các bộ ngành, ngành DTNN đã có bước trưởng thành vượt bậc, trở thành một hệ thống tổ chức tại nhiều bộ, ngành từ trung ương tới các vùng chiến lược trên địa bàn cả nước theo nguyên tắc tập trung, thống nhất; tiềm lực ngày càng được tăng cường; hoạt động ngày càng hiệu quả; góp phần quan trọng trong sự nghiệp tài chính nói riêng và công cuộc bảo vệ và xây dựng Tổ quốc nói chung.
PV: Những năm gần đây, hệ thống DTNN đã có những bước chuyển tích cực, tạo được dấu ấn trong nhiều hoạt động. Xin ông cho biết những kết quả nổi bật của ngành thời gian qua?
Ông Vũ Xuân Bách: Trong chặng đường dài phát triển, ngành DTNN luôn khắc phục khó khăn để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ “tích cốc phòng cơ”, mà Đảng và Nhà nước giao cho. Đặc biệt, những năm gần đây, hệ thống DTNN đã có những bước chuyển mạnh mẽ, thực hiện tốt những nhiệm vụ đột xuất, cấp bách trong phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, thảm họa, dịch bệnh; an ninh, quốc phòng góp phần đảm bảo an sinh xã hội, ổn định kinh tế của đất nước.
Tổng cục DTNN đã nỗ lực tham mưu giúp Bộ Tài chính thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về DTQG, trong đó phải kể đến việc xây dựng và hoàn thiện thể chế. Từ cơ sở pháp lý ban đầu là quyết định của Thủ tướng Chính phủ, đến nay ngành DTNN đã có Luật DTQG và các văn bản quy phạm pháp luật được ban hành nhằm hướng dẫn và thể chế hóa Luật DTQG tạo ra hành lang pháp lý giúp cho công tác quản lý DTQG ngày càng hiệu lực, hiệu quả.
Ngoài ra, Tổng cục DTNN xây dựng, trình cấp có thẩm quyền 2 đề án quan trọng mang tính chiến lược là: Đề án chiến lược phát triển DTQG đến năm 2030; Đề án quy hoạch tổng thể hệ thống kho DTQG đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, trình cấp có thẩm quyền quyết định quy định chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức của Tổng cục DTNN ...
Bên cạnh đó, danh mục, cơ cấu mặt hàng DTQG từng bước được điều chỉnh phù hợp. Hàng DTQG được bố trí đều khắp trên 8 vùng kinh tế trong cả nước. Hệ thống kho DTNN được xây dựng, nâng cấp nhằm đáp ứng yêu cầu ngày càng cao về quản lý hàng DTQG. Công tác nghiên cứu khoa học, phát huy sáng kiến, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, công nghệ; công tác thanh tra, kiểm tra quản lý chất lượng... cũng được chú trọng góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn lực của Nhà nước giành cho DTQG...
Hàng năm, ngành DTNN đã xuất cấp hàng trăm ngàn tấn lương thực, nhiều mặt hàng vật tư, thiết bị cứu hộ, cứu nạn, vật tư nông nghiệp, trang thiết bị, phương tiện an ninh, quốc phòng và các chủng loại hàng hóa thiết yếu khác có giá trị hàng ngàn tỷ đồng.
Để có những kết quả trên đây, nhiều thế hệ cán bộ, công chức ngành DTNN đã phấn đấu, lao động quên mình. Ngành DTNN có vinh dự được chia sẻ với nhân dân trong những lúc khó khăn nhất và tự hào vì những kết quả đã đạt được trong thời gian qua đã tô thắm thêm trang sử vàng truyền thống 67 năm của ngành DTNN.
PV: Để theo các mục tiêu phát triển bền vững trong thời kỳ mới thì chúng ta càng phải “tích cốc phòng cơ”, xây dựng một lực lượng dự trữ hàng hóa chủ động ứng phó với mọi tình huống bất trắc xảy ra. Ngành DTNN phải thực hiện các giải pháp nào để hoàn thành nhiệm vụ này, thưa ông?
Ông Vũ Xuân Bách: Trong thời gian tới, dự báo tình hình thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường. Ở trong nước, chúng ta còn nhiều khó khăn, thách thức. Trong bối cảnh đó, ngành DTNN tiếp tục tập trung triển khai các nhiệm vụ nhằm thực hiện mục tiêu chủ động đáp ứng yêu cầu đột xuất, cấp bách về phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, thảm họa, hỏa hoạn, dịch bệnh.
Theo đó, Tổng cục DTNN tiếp tục xây dựng và hoàn chỉnh các văn bản quy phạm pháp luật theo kế hoạch. Trong thời gian tới sẽ trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quy hoạch tổng thể hệ thống kho DTQG đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và phê duyệt Chiến lược phát triển DTQG đến năm 2030. Rà soát, tham mưu hoàn thiện quy định về danh mục hàng DTQG; xây dựng, hoàn thiện hệ thống định mức, tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia và quản lý chất lượng hàng DTQG làm cơ sở cho việc quản lý, điều hành DTQG.
Bên cạnh đó, thực hiện tốt nhiệm vụ quản lý chất lượng hàng DTQG thông qua thanh tra, kiểm tra hàng hóa ngay từ khi nhập kho, trong quá trình bảo quản và xuất kho; đảm bảo chất lượng hàng hóa trong quá trình lưu kho bảo quản.
Tổng cục DTNN sẽ chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức DTNN chuyên sâu, chuyên nghiệp, tổ chức bộ máy DTNN tinh gọn, hiệu quả đủ sức đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới...
Là nhịp cầu đưa chính sách an sinh của Đảng, Nhà nước đến với người dân, Tổng cục DTNN tiếp tục chủ động các nguồn lực, sẵn sàng thực hiện các nhiệm vụ được giao, nhất là việc hỗ trợ hàng DTQG cho các địa phương trong các tình huống đột xuất, cấp bách.
PV: Xin cảm ơn ông!
Đăng Trung - Thời báo Tài chính Việt Nam