Ngày 05/9/2022, Chính phủ ban hành Nghị định số 59/2022/NĐ-CP về việc định danh và xác thực điện tử, trong đó có quy định: “Khi chủ thể danh tính điện tử sử dụng tài khoản định danh điện tử mức 2 trong các hoạt động, giao dịch điện tử thì có giá trị tương đương với việc xuất trình giấy tờ, tài liệu để chứng minh thông tin đã được tích hợp vào tài khoản định danh điện tử”.
Ngày 19/4/2023, Bộ Nội vụ có Công văn số 1753/BNV-CCVC gửi các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, trong đó nêu để phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2025, đề nghị các bộ, ngành, địa phương chỉ đạo thực hiện cài đặt ứng dụng VNeID và định danh điện tử mức 2 trên VNeID đối với đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức thuộc thẩm quyền quản lý, hoàn thành trong tháng 4/2023.
Căn cứ Công văn số 1753/BNV-CCVC của Bộ Nội vụ, Bộ Tài chính có Công văn số 4439/BTC-THTK ngày 05/5/2023 gửi các đơn vị thuộc Bộ và đề nghị Thủ trưởng các đơn vị chỉ đạo thực hiện việc triển khai cài đặt ứng dụng định danh điện tử quốc gia (ứng dụng VNeID) và thực hiện định danh điện tử mức 2 đối với đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức thuộc thẩm quyền quản lý.
Do đó, theo các văn bản quy định của Chính phủ và chỉ đạo của Bộ Tài chính, đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động tại các đơn vị thuộc và trực thuộc Tổng cục Dự trữ Nhà nước (Tổng cục DTNN) cần hoàn thành việc cài đặt ứng dụng VNeID và đăng ký tài khoản định danh điện tử mức 2.
Thủ tục đăng ký tài khoản định danh điện tử
Điều 14 Nghị định 59/2022/NĐ-CP quy định về trình tự, thủ tục đăng ký tài khoản định danh điện tử đối với công dân Việt Nam như sau:
“1. Đăng ký tài khoản định danh điện tử mức độ 1 qua ứng dụng VNeID đối với công dân đã có thẻ Căn cước công dân gắn chíp điện tử.
a) Công dân sử dụng thiết bị di động tải và cài đặt ứng dụng VNeID.
b) Công dân sử dụng ứng dụng VNeID để nhập thông tin về số định danh cá nhân và số điện thoại hoặc địa chỉ thư điện tử; cung cấp các thông tin theo hướng dẫn trên ứng dụng VNeID; thu nhận ảnh chân dung bằng thiết bị di động và gửi yêu cầu đề nghị cấp tài khoản định danh điện tử tới cơ quan quản lý định danh và xác thực điện tử qua ứng dụng VNeID.
c) Cơ quan quản lý định danh điện tử thông báo kết quả đăng ký tài khoản qua ứng dụng VNeID hoặc tin nhắn SMS hoặc địa chỉ thư điện tử.
2. Đăng ký tài khoản định danh điện tử mức độ 2
a) Đối với công dân đã được cấp thẻ Căn cước công dân gắn chíp điện tử:
Công dân đến Công an xã, phường, thị trấn hoặc nơi làm thủ tục cấp thẻ Căn cước công dân để làm thủ tục cấp tài khoản định danh điện tử. Công dân xuất trình thẻ Căn cước công dân gắn chíp điện tử, cung cấp thông tin về số điện thoại hoặc địa chỉ thư điện tử và đề nghị bổ sung thông tin được tích hợp vào tài khoản định danh điện tử.
Cán bộ tiếp nhận nhập thông tin công dân cung cấp vào hệ thống định danh và xác thực điện tử; chụp ảnh chân dung, thu nhận vân tay của công dân đến làm thủ tục để xác thực với Cơ sở dữ liệu căn cước công dân và khẳng định sự đồng ý đăng ký tạo lập tài khoản định danh điện tử.
Cơ quan quản lý định danh điện tử thông báo kết quả đăng ký tài khoản qua ứng dụng VNeID hoặc tin nhắn SMS hoặc địa chỉ thư điện tử.
b) Cơ quan Công an tiến hành cấp tài khoản định danh điện tử mức độ 2 cùng với cấp thẻ Căn cước công dân với trường hợp công dân chưa được cấp Căn cước công dân gắn chíp điện tử.”
Như vậy, để được cấp tài khoản định danh điện tử thì bắt buộc phải có Căn cước công dân (CCCD) gắn chip theo quy định. Trong trường hợp chưa có CCCD gắn chip thì việc cấp tài tài khoản định danh điện tử mức độ 2 sẽ thực hiện cùng với cấp thẻ Căn cước công dân.
- Đối với người chưa có CCCD gắn chip điện tử, cần liên hệ với cơ quan có chức năng để được cấp CCCD, việc cấp tài tài khoản định danh điện tử mức độ 2 sẽ thực hiện cùng với việc cấp thẻ CCCD;
- Đối với người đã có CCCD gắn chip điện tử nhưng chưa đăng ký tài khoản định danh điện tử mức độ 2, thực hiện theo quy định tại khoản 2 Điều 14 Nghị định số 59/2022/NĐ-CP nêu trên.
Ứng dụng VNeID là gì?
VNeID là ứng dụng được cài đặt trên thiết bị di động do Trung tâm dữ liệu quốc gia về dân cư thuộc Bộ Công An Việt Nam phát triển dựa trên nền tảng cơ sở dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử.
Ứng dụng VNeID
Ứng dụng VNeID tích hợp nhiều thông tin và nhiều chức năng khác nhau giúp công dân có thể thay thế thẻ CCCD gắn chíp và các loại giấy tờ vật lý truyền thống đã đăng ký tích hợp vào tài khoản định danh điện tử cá nhân, giảm tối đa các giấy tờ phải mang theo.
Ứng dụng VNeID tích hợp nhiều chức năng
thay thế các giấy tờ truyền thống
Tài khoản định danh điện tử là gì?
Căn cứ Quyết định số 34/2021/QĐ-TTg ngày 08/11/2021 của Thủ tướng Chính phủ Quy định về định danh và xác thực điện tử trên nền tảng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu căn cước công dân và Cơ sở dữ liệu quốc gia về xuất nhập cảnh: Tài khoản định danh điện tử là tập hợp gồm tên đăng nhập (chính là mã số định danh cá nhân của công dân), mật khẩu (được gửi qua tin nhắn SMS cho mỗi cá nhân khi được phê duyệt hồ sơ đăng ký tài khoản định danh điện tử mức 2 hoặc công dân tự thiết lập khi đăng ký tài khoản trên ứng dụng VNeID) hoặc hình thức xác thực khác được tạo lập bởi hệ thống định danh và xác thực điện tử của Bộ Công an. Tài khoản này được quản lý và xác thực trên ứng dụng định danh điện tử, do Bộ Công an phát triển.
Các mức độ của tài khoản định danh điện tử:
Mức độ 1:
- Tài khoản được tạo lập trong trường hợp thông tin của công dân kê khai đã được so sánh, đối chiếu tự động trùng khớp với thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư (bao gồm cả thông tin về sinh trắc khuôn mặt).
- Với tài khoản mức độ 1, công dân có thể sử dụng một số tính năng cơ bản như: nhóm chức năng phòng chống dịch (khai báo y tế, thông tin tiêm chủng…), giải quyết dịch vụ công trực tuyến, thực hiện các giao dịch tài chính như thanh toán hóa đơn điện, nước, cập nhật tin tức, bài viết, thông báo mới nhất từ Bộ Công an.
Mức độ 2:
- Tài khoản được tạo lập trong trường hợp thông tin của cá nhân kê khai đã được xác minh bằng ảnh chân dung và vân tay trùng khớp với thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu căn cước công dân hoặc Cơ sở dữ liệu quốc gia về xuất nhập cảnh.
- Với tài khoản mức độ 2, công dân có thể sử dụng tất cả các chức năng tiện ích mà ứng dụng định danh điện tử cung cấp như: đăng ký tích hợp hiển thị các loại giấy tờ (Giấy phép lái xe, đăng ký xe, bảo hiểm y tế...), các dịch vụ liên quan đến an sinh xã hội (chuyển tiền trợ cấp qua ngân hàng, nhận lương hưu…), giao dịch tài chính, chuyển tiền...
Điều kiện để đăng ký sử dụng tài khoản định danh điện tử:
Căn cứ Quyết định số 34/2021/QĐ-TTg ngày 08/11/2021 của Thủ tướng Chính phủ Quy định về định danh và xác thực điện tử trên nền tảng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu căn cước công dân và Cơ sở dữ liệu quốc gia về xuất nhập cảnh:
- Đối với cá nhân từ đủ 14 tuổi trở lên đăng ký tài khoản định danh điện tử thông qua ứng dụng định danh điện tử VNeID hoặc đến trực tiếp cơ quan công an.
- Đối với cá nhân chưa đủ 14 tuổi thì đăng ký theo tài khoản định danh điện tử của cha, mẹ hoặc người giám hộ.
- Đối với người được giám hộ khác thì đăng ký theo tài khoản định danh điện tử của người giám hộ.
Hướng dẫn cách cài đặt ứng dụng VNeID
Tải app VNeID về thiết bị di động
Đối với thiết bị sử dụng hệ điều hành Android: Mở ứng dụng CH Play sau đó gõ từ khóa “VNeID” tại thanh công cụ tìm kiếm để tìm kiếm. Sau khi app “VNeID” hiển thị bạn nhấn chọn “Cài đặt” để tải về máy.
Đối với thiết bị sử dụng hệ điều hành IOS (Yêu cầu IOS 13.0 trở lên): Mở ứng dụng Appstore sau đó gõ từ khóa
“VNeID” tại thanh công cụ để tìm kiếm. Sau khi app “VNeID” hiển thị bạn nhấn chọn “Cài đặt” để tải về máy.
Đăng ký tài khoản định danh điện tử
Bước 1: Mở ứng dụng VNeID đã được cài đặt trên thiết bị di động, sau đó chọn mục “Đăng ký” ở góc dưới bên phải màn hình.
Hướng dẫn đăng ký tài khoản VNeID
Bước 2: Sau đó, thực hiện nhập các thông tin đăng ký bao gồm:
- Số định danh cá nhân: là số thẻ căn cước công dân gắn chíp
- Số điện thoại: sẽ dùng để nhận thông tin đăng ký và mã OTP xác thực.
Ấn chọn nút “Đăng ký”. Khi này hệ thống sẽ mở ra giao diện quét mã QR code thẻ CCCD, bạn cần đưa mã QR trên thẻ CCCD gắn chip vào khung hình. Quét QR code hợp lệ hệ thống tự động điền các thông tin trong QR code thẻ chip vào Form đăng ký tài khoản.
Quét QR trên thẻ CCCD
Kiểm tra lại thông tin của mình (Số định danh cá nhân, SĐT, Họ và tên, Giới tính, Ngày tháng năm sinh, Nơi thường trú, Địa chỉ hiện tại), sau đó tích chọn vào mục "tôi đồng ý với điều khoản sử dụng ứng dụng và dịch vụ" sau đó nhấn “Đăng ký”.
Bước 3: Sau khi nhấn “Đăng ký” hệ thống sẽ gửi mã OTP qua tin nhắn SMS về số điện thoại (đã đăng ký ở trên) để tiến hành xác thực.
Tiếp theo bạn thiết lập mật khẩu để hoàn thành việc đăng ký (Mật khẩu phải từ 8 - 20 ký tự, bao gồm cả số, chữ Hoa, chữ thường và có ít nhất 1 ký tự đặc biệt).
Bước 4: Sau khi hoàn tất bước đăng ký ứng dụng VNeID, để đăng nhập tài khoản bạn chỉ cần nhập số định danh cá nhân và mật khẩu vừa đăng ký để đăng nhập tài khoản ứng dụng VNeID, chọn “Đăng ký tài khoản định danh điện tử mức 1 (thực hiện trực tuyến)”.
Đăng ký tài khoản định danh điện tử mức 1
Tại màn hình hướng dẫn đăng ký tài khoản mức 1, chọn “Bắt đầu” => “Tôi đã hiểu”
Thực hiện quét NFC trên thẻ CCCD gắn chíp (đối với điện thoại thông minh không hỗ trợ NFC thì sẽ thực hiện quét mã QR Code trên thẻ CCCD gắn chíp)
Khi thông tin cá nhân được hiển thị chọn “Tiếp tục”
Sau khi video kết thúc chọn “Bỏ qua” video để tiến hành chụp ảnh chân dung và thực hiện chụp ảnh chân dung theo hướng dẫn.
Chọn “Xác nhận thông tin đăng ký” để hoàn tất đăng ký tài khoản mức 1.
Bước 5: Đăng ký tài khoản định danh điện tử mức độ 2
- Đối với công dân đã được cấp thẻ Căn cước công dân gắn chip điện tử
Công dân đến Công an xã, phường, thị trấn hoặc nơi làm thủ tục cấp thẻ Căn cước công dân đề nghị đăng ký tài khoản định danh điện tử mức độ 2.
Công dân xuất trình thẻ Căn cước công dân gắn chip điện tử, cung cấp thông tin về số điện thoại hoặc địa chỉ thư điện tử và đề nghị bổ sung thông tin được tích hợp vào tài khoản định danh điện tử
Cán bộ tiếp nhận nhập thông tin công dân cung cấp vào hệ thống định danh và xác thực điện tử; chụp ảnh chân dung, thu nhận vân tay của công dân đến làm thủ tục để xác thực với Cơ sở dữ liệu căn cước công dân và khẳng định sự đồng ý đăng ký tạo lập tài khoản định danh điện tử; in phiếu tiếp nhận hồ sơ và hẹn trả kết quả.
Cơ quan quản lý định danh điện tử thông báo kết quả đăng ký tài khoản qua ứng dụng VNeID hoặc tin nhắn SMS hoặc địa chỉ thư điện tử.
- Đối với công dân chưa được cấp thẻ Căn cước công dân gắn chip điện tử: Cơ quan Công an tiến hành cấp tài khoản định danh điện tử mức độ 2 cùng với cấp thẻ Căn cước công dân.
Hướng dẫn kiểm tra ứng dụng VNeID và các thông tin, giấy tờ tích hợp trên ứng dụng VNeID
Theo hướng dẫn của Bộ Công an tại Công văn số 1101/BCA-QLHC ngày 11/4/2023 về việc sử dụng thông tin, giấy tờ tích hợp trên ứng dụng VneID, công dân có thể thực hiện các thủ tục hành chính trên ứng dụng VNeID theo cách sau:
Bước 1: Công dân đăng nhập vào ứng dụng VNeID bằng tài khoản định danh điện tử mức 2 và bật chức năng “Xác minh ứng dụng qua QR code” trong mục “Cá nhân”.
Bước 2: Công dân quay lại “Trang chủ” để tạo QR code định danh điện tử.
Bước 3: Cán bộ giải quyết thủ tục hành chính thực hiện đăng nhập vào ứng dụng VNeID bằng tài khoản định danh mức 2, sau đó thực hiện quét mã QR code của công dân ở Bước 2 để xác định ứng dụng VNeID của công dân là thật hay giả. Kết quả hiện thị trên màn hình ngay sau khi quét mã QR code.
Bước 4: Sau khi chứng minh ứng dụng VNeID của mình là ứng dụng do Bộ Công an phát triển, công dân có thể sử dụng chức năng hiện thị thông tin, giấy tờ tích hợp của mình trong mục “Ví, giấy tờ” để xuất trình cho cán bộ giải quyết thủ tục hành chính./.
Phương Thảo - Cục CNTT