Năm học mới 2015-2016 sắp khai giảng, không chỉ hàng triệu học sinh trong cả nước nao nức cắp sách đến trường mà cán bộ của Tổng cục Dự trữ Nhà nước (DTNN) cũng bận rộn chuẩn bị công tác hỗ trợ gạo cho học sinh nghèo theo Quyết định số 36/2013/QĐ-TTg (QĐ 36) ngày 18/6/2013 của Thủ tướng Chính phủ. Đây đã là mùa thứ ba những hạt gạo dẻo thơm của Đảng, Chính phủ được xuất cấp đến từng trường, từng lớp để tiếp tục vun trồng bao ước mơ tuổi thơ.
Những hạt gạo nghĩa tình
Đã có rất nhiều học sinh, phụ huynh ở nhiều điểm trường gọi năm học 2013-2014 và 2014-2015 là hai năm học yêu thương. Trong hai năm học qua, hàng chục vạn học sinh nghèo, có hoàn cảnh khó khăn trong cả nước đã được nhận những hạt gạo nghĩa tình của Đảng, Chính phủ để tung tăng cắp sách tới trường. Nhiều học sinh đã chia sẻ rằng, nhà các em rất nghèo, hàng ngày bố mẹ phải làm lụng chạy ăn từng bữa nên bất kỳ lúc nào các em cũng có thể dở dang việc học để phụ giúp bố mẹ. Nhưng hai năm học vừa qua, nỗi lo ấy không còn nữa khi mỗi tháng các em được nhận 15kg gạo để ấm bụng đến trường.
Còn với các bậc phụ huynh thì không ngớt lời cảm ơn Đảng, Chính phủ đã hỗ trợ cho con cái của họ có thêm cơ hội được đến trường để học hành, mai này về xây dựng quê hương. Riêng với các thầy cô giáo, đặc biệt là những thầy cô công tác ở vùng sâu, vùng xa, ai cũng mừng vui khôn xiết. Chính sách hỗ trợ gạo theo Quyết định số 36/2013/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ không chỉ “giữ chân” học sinh gắn bó với trường, lớp mà còn là động lực để các em học sinh phấn đấu học tập.
Để hàng trăm nghìn tấn gạo Dự trữ quốc gia đến kịp thời được với học sinh thì hai năm qua, Bộ Tài chính (Tổng cục DTNN) đã nỗ lực rất nhiều trong việc triển khai nhiệm vụ mới này. Ngay sau mỗi năm học, Tổng cục DTNN đã có những tổng kết và báo cáo với Bộ Tài chính chuẩn bị nguồn lực để tiếp tục thực hiện nhiệm vụ mà Thủ tướng Chính phủ giao là xuất cấp gạo DTQG phục vụ các em học sinh ở vùng kinh tế - xà hội đăc biệt khó khăn.
Mặc dù năm học thường bắt đầu từ tháng 9, nhưng việc chuẩn bị nguồn lực được triển khai ngay từ đầu năm. Đó là các việc như: Chuẩn bị nguồn vốn mua gạo; triển khai đấu thầu mua và nhập kho DTQG gạo vụ đông - xuân; chỉ đạo các Cục DTNN khu vực phối hợp nhịp nhàng với chính quyền địa phương rà soát đối tượng thụ hưởng chính sách. UBND các tỉnh, cũng đã chú trọng phối hợp rà soát các đối tượng được hưởng chính sách, từ đó đã hạn chế sai sót, hạn chế điều chỉnh (tăng, giảm) số lượng gạo hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi cho công tác xuất cấp, giao nhận gạo cho học sinh.
Công tác tiếp nhận gạo tại địa phương được UBND tỉnh giao nhiệm vụ cho Sở Giáo dục và Đào tạo chủ trì, phối hợp với Sở Tài chính và các sở, ban, ngành liên quan trong việc chuẩn bị phương tiện vận chuyển từ huyện lỵ về các xã, các trường để học sinh tiếp nhận gạo kịp thời, đúng đối tượng theo quy định.
Một số điểm trường khi tiếp nhận gạo đã sử dụng để tổ chức nấu ăn tập trung cho các em học sinh; nhà trường trực tiếp quản lý gạo hỗ trợ, có sự tham gia giám sát của chính quyền, đoàn thể xã, bản, cha mẹ học sinh, thông qua đó quản lý chặt chẽ số gạo được cấp phát, sử dụng đúng mục đích. Đối với các trường không tổ chức nấu ăn cho các em, các thầy cô đã tích cực tham gia tiếp nhận, phân bổ gạo cho các em, phối hợp với phụ huynh học sinh để giao gạo về tận nhà cho các em, đảm bảo đúng đối tượng, đúng mục đích, góp phần giảm bớt khó khăn cho gia đình các em khi vào mùa giáp hạt, không phải ăn ngô, ăn sắn.
Hàng chục vạn học sinh nghèo, có hoàn cảnh khó khăn
trong cả nước đã được hỗ trợ gạo
Vun trồng ước mơ
Thực hiện Quyết định số 36/2013/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ là một trong những việc thực hiện chính sách phát triển giáo dục đã được thể chế hoá trong Luật Giáo dục (năm 2005): Nhà nước ưu tiên, tạo điều kiện cho con em dân tộc thiểu số, con em gia đình ở vùng có điều kiện kinh tế-xã hội đặc biệt khó khăn, ... được hưởng chính sách xã hội thực hiện quyền và nghĩa vụ học tập của mình.
Quyết định số 36/2013/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ đang được Bộ Tài chính (Tổng cục DTNN) chỉ đạo triển khai thực hiện khẩn trương, chu đáo. Để chuẩn bị cho năm học mới 2015-2016, ngay từ đầu tháng 6/2015 thông qua Quyết định số 1078/QĐ-BTC ngày 08/6/2015, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã giao nhiệm vụ cho Tổng cục DTNN triển khai xuất hơn 14.000 tấn gạo tạm ứng 2 tháng học kỳ I năm học 2015-2016 cho các em học sinh của 39 tỉnh, thành phố theo phương châm “gạo chờ học sinh”.
Tính đến những ngày cuối tháng 8/2015, một số địa phương (Kon Tum; Gia Lai; Sơn La; Lào Cai và Long An) đã tiếp nhận trên 2.000 tấn gạo để chuẩn bị đón các em vào năm học mới. Sau đó căn cứ vào báo cáo số lượng học sinh thực tế nhập học học kỳ I năm học 2015-2016 của từng địa phương, Tổng cục DTNN sẽ báo cáo Bộ Tài chính ban hành quyết định xuất cấp gạo của những tháng còn lại của học kỳ 1 để hỗ trợ cho các em học sinh.
Có thể nói, đến thời điểm này, Tổng cục DTNN đã hoàn tất công tác chuẩn bị. Từ việc tổng kết rút kinh nghiệm thực hiện hỗ trợ gạo trong hai năm học trước với việc tháo gỡ những vướng mắc như: việc rà soát đối tượng hưởng chính sách hỗ trợ gạo tại một số địa phương; phối hợp xác định số liệu để tránh phải điều chỉnh nhiều lần; hướng dãn các trường bảo quản gạo; đề xuất bổ dung kinh phí để thực hiện nhiệm vụ; tiếp thu các kiến nghị, các đề xuất của địa phương... trên cơ sở đó Tổng cục DTNN đã báo cáo Bộ Tài chính được thực hiện theo đúng quy định tại Quyết định số 36/2013/QĐ-TTg.
Tổng cục DTNN đã yêu cầu các Cục DTNN khu vực chủ động phối hợp với Sở Giáo dục & đào tạo, Sở Tài chính để rà soát, xác định chính xác đối tượng học sinh được hỗ trợ để tham mưu lãnh đạo tỉnh phê duyệt. Đồng thời phối hợp với các địa phương triển khai nhiệm vụ.
Đối với việc vận chuyển giao nhận, sau khi các địa phương có phương án cụ thể, Tổng cục DTNN sẽ chỉ đạo các Cục DTNN khu vực thực hiện cấp phát, giao nhận tối đa là 2 lần/ học kỳ (4 lần/ năm học) cho phù hợp với điều kiện thực tế tại từng địa phương. Các Cục DTNN khu vực đã chuẩn bị sẵn sàng nguồn gạo, phương án thuê vận chuyển để kịp thời tổ chức triển khai ngay sau khi có quyết định của Tổng cục DTNN.
Phải khẳng định rằng, qua 2 năm thực hiện chính sách hỗ trợ gạo theo Quyết định số 36/2013/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, dư luận xã hội đều đánh giá đây là chủ trương, chính sách đúng đắn, thể hiện sự quan tâm của Đảng, Chính phủ đối với các em học sinh tại các trường ở khu vực có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, nêu cao trách nhiệm của cộng đồng trong việc chung tay chăm lo sự nghiệp giáo dục, tạo nguồn nhân lực cho thế hệ tương lai của đất nước. Cấp ủy đảng, chính quyền, các ngành, đoàn thể, nhân dân đều hưởng ứng và đều chung tay góp sứ để thực hiên sự nghiệp giáo dục, sự nghiệp “trồng người”
Bộ Tài chính (Tổng cục DTNN) xác định việc thực hiện tốt Quyết định số 36/2013/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ sẽ góp phần thực hiện thành công Chiến lược phát triển giáo dục Việt Nam 2011-2020, Kết luận số 51-KL/TW ngày 29/10/2012 của Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về Đề án “Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế” và Chỉ thị số 02/CT-TTg ngày 22/01/2013 của Thủ tướng Chính phủ về thực hiện Kết luận nói trên
Niềm vui tựu trường của những học sinh nghèo có hoàn cảnh khó khăn năm học mới này được dệt thêm khi các em tiếp tục được nhận gạo Dự trữ quốc gia. Từ đây, ước mơ của các em lại tiếp tục được Đảng, Nhà nước vun trồng theo tháng năm./.
Tiến sỹ Phạm Phan Dũng - Tổng cục trưởng Tổng cục DTNN
(Bài đăng trên Số báo đặc biệt Kỷ niệm 70 năm Cách mạng Tháng 8
và Quốc khánh 2/9 – Thời báo Tài chính Việt Nam)