“Hàng năm, bên cạnh việc xác định mức tăng Dự trữ Quốc gia (theo %GDP) trong tổng chi để trình Quốc hội phân bổ ngân sách nhà nước thì cần có chính sách huy động các nguồn lực hợp pháp trong xã hội để tăng quy mô Dự trữ Quốc gia (DTQG)”. Tiến sỹ Phạm Phan Dũng, Tổng cục trưởng Tổng cục Dự trữ Nhà nước (DTNN) đề xuất như vậy khi nói về một trong những giải pháp quan trọng để thực hiện Chiến lược phát triển DTQG đến năm 2020.
PV: Thưa ông, sau 5 năm thực hiện “Chiến lược phát triển DTQG đến năm 2010, định hướng đến năm 2020”, được biết, ngành đã thu được nhiều kết quả khả quan. Xin ông cho biết rõ hơn về điều này?
Tổng cục trưởng Phạm Phan Dũng: Trong 5 năm qua, ngành DTQG đã có nhiều khởi sắc với nhiều thành tựu quan trọng. Trước hết, hệ thống cơ chế, chính sách tạo ra khung pháp lý về quản lý DTQG và định hướng cho hoạt động của ngành đã được ban hành tương đối đồng bộ. Đó là: Luật DTQG, Nghị định số 94/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết thi hành Luật DTQG; Quyết định số 94/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch tổng thể hệ thống kho DTNN; Quyết định số 2091/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Chiến lược phát triển DTQG đến năm 2020. Ngoài ra, Bộ Tài chính đã ban hành nhiều thông tư, quyết định hướng dẫn thi hành Luật DTQG và hướng dẫn, điều hành hoạt động DTQG.
Bên cạnh đó, ngành đã từng bước rà soát, sắp xếp và đổi mới cơ cấu danh mục hàng DTQG theo hướng tập trung vào những mặt hàng chiến lược, thiết yếu nhằm chủ động đáp ứng yêu cầu cấp bách về phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh, đảm bảo quốc phòng an ninh, đảm bảo an ninh xã hội và thực hiện các nhiệm vụ khác được Thủ tướng Chính phủ giao… nên trong 5 năm qua quy mô hàng DTQG đã tăng lên đáng kể (tăng gấp 3 lần so với năm 2008);
Để thực hiện được nhiệm vụ trên, ngành DTQG đã được Chính phủ, Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, các bộ ngành được giao quản lý hàng DTQG quan tâm nên việc quy hoạch mạng lưới kho, cải tạo, xây dựng mới các vùng kho DTQG có quy mô lớn, tập trung với công nghệ bảo quản tiên tiến đã từng bước được triển khai thực hiện. Cùng với việc củng cố cơ sở vật chất, việc kiện toàn, phát triển tổ chức bộ máy để quản lý DTQG theo hướng tập trung vào cơ quan quản lý chuyên trách cũng được triển khai.
Nhờ có việc tăng cường mối quan hệ và gắn kết chặt chẽ với cấp ủy đảng và chính quyền các địa phương trong cả nước nên việc bố trí địa điểm mạng lưới kho DTQG theo quy hoạch; đề xuất nhu cầu thiết bị vật tư cứu hộ, cứu nạn; đề xuất nhu cầu cứu trợ và tạo điều kiện thuận lợi để ngành DTQG trực tiếp vận chuyển hàng cứu trợ đến người dân địa phương,… được thuận lợi.
PV: Thưa ông, phát huy những kết quả đã đạt được, để phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế- xã hội của đất nước trong giai đoạn mới, Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định phê duyệt “Chiến lược phát triển DTQG đến năm 2020”. Xin ông cho biết rõ hơn một số nội dung quan trọng định hướng phát triển DTQG trong giai đoạn 2015-2020?
Tổng cục trưởng Phạm Phan Dũng: Có thể nói, Chiến lược phát triển DTQG đến năm 2020 đã thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và các bộ, ngành, địa phương đối với ngành DTQG và cũng là trách nhiệm của cán bộ nhân viên ngành DTQG trước Đảng, trước nhân dân cần phải phấn đấu hơn nữa mới có thể thực hiện thắng lợi, thành công mục tiêu chiến lược này.
Một trong những nội dung quan trọng, đó là: phấn đấu tăng cường tiềm lực DTQG, đảm bảo đến năm 2020, đưa quy mô DTQG đạt khoảng 1-1,5% GDP. Đồng thời, trên cơ sở các danh mục mặt hàng đã được quy định, để đáp ứng nhu cầu trong tình hình mới, tiếp tục rà soát, sắp xếp, hoàn thiện về cơ cấu danh mục hàng DTQG theo hướng tập trung vào những mặt hàng chiến lược, thiết yếu, quan trọng, không dàn trải; tập trung nguồn lực ngân sách mua tăng các danh mục để đáp ứng mục tiêu của DTQG.
Mức dự trữ một số mặt hàng thiết yếu giai đoạn 2015-2020 là: Lương thực đạt 5kg gạo/người/năm (khoảng 1.000.000 tấn quy thóc); xăng dầu đáp ứng nhu cầu sử dụng cho 10 ngày (khoảng 500.000m3, tấn xăng dầu thành phẩm) và 700.000 tấn dầu thô; muối trắng phục vụ nhu cho nhu cầu tiêu dùng khoảng 130.000 tấn; các mặt hàng phục vụ nông nghiệp, trang thiếu bị y tế, các mặt hàng phục vụ quốc phòng, an ninh, trang thiết bị đảm bảo giao thông, vận tải đạt mức theo chiến lược đã đề ra đến năm 2020.
Quy hoạch mạng lưới kho, cải tạo, xây dựng mới các vùng kho DTQG
có quy mô lớn, tập trung với công nghệ bảo quản tiên tiến
đã từng bước được triển khai thực hiện
PV: Thưa ông, Chiến lược phát triển DTQG đến năm 2020 được ví như “cây gậy” cho hoạt động DTQG. Vậy để từng bước thực hiện các kế hoạch đó một cách hiệu quả nhất, Tổng cục DTNN đã có những giải pháp cụ thể gì?
Tổng cục trưởng Phạm Phan Dũng: Để thực hiện Chiến lược phát triển DTQG đến năm 2020 một cách hiệu quả, Tổng cục DTNN đã đưa ra các giải pháp: Đó là, tiếp tục rà soát, hoàn thiện thể chế, các văn bản hướng dẫn, thực hiện Luật DTQG; các Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia, định mức kinh tế - kỹ thuật về nhập, xuất, bảo quản đối với hàng DTQG; xây dựng chính sách huy động mọi nguồn lực để phát triển DTQG, đảm bảo sự chủ đng của cơ quan quản lý nhà nước về DTQG trong tương lại gần.
Trước mắt, để tăng cường DTQG cần căn cứ vào nhiệm vụ phát triển kinh tế -xã hội của đất nước giai đoạn 2016 – 2020 xác định rõ nhu cầu DTQG để đề xuất với Chính phủ mức tăng DTQG (theo %GDP) trong tổng chi NSNN để trình Quốc hội phân bổ NSNN. Một số mặt hàng chiến lược, thiết yếu, quan trọng cần được đầu tư mua sắm theo hướng hiện đại đáp ứng nhu cầu trong tình mới, nhất là mặt hàng phục vụ nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền, biển đảo…
Để bảo quản tốt hàng DTQG hiện có và những mặt hàng mới được an toàn, giữ được phẩm cấp cần xây dựng hệ thống quy chuẩn kỹ thuật quốc gia, định mức kinh tế- kỹ thuật hàng DTQG một cách đồng bộ; nghiên cứu, áp dụng công nghệ bảo quản tiên tiến của các nước trong khu vực phù hợp với điều kiện của Việt Nam vào bảo quản hàng DTQG cùng với việc phát triển ứng dụng công nghệ thông tin đáp ứng yêu cầu hiện đại hóa ngành DTQG. Bên cạnh đó, cần tăng cường các nguồn lực như vốn đầu tư khẩn trương hoàn thành việc xây dựng các điểm kho theo quy hoạch tổng thể kho DTQDG đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt;
Viêc hoàn thiện cơ cấu tổ chức đảm bảo vận hành hoạt động DTQG thông suốt theo 3 cấp quản lý: Trung ương - khu vực - địa phương cần được tiếp tục triển khai; trong đó tập trung hoàn thiện hệ thống DTQG tại các địa phương, quân binh chủng, đơn vị phù hợp với quy hoạch kho và quy hoạch trụ sở; đảm bảo hệ thống hoạt động thông suốt, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đề ra.
Đặc biệt, tăng cường công tác tuyên truyền, vận động các ngành, các cấp và các tầng lớp nhân dân trong toàn xã hội thấy được vị trí, vai trò của hoạt động DTQG, xem đó là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên, từ đó có trách nhiệm và nghĩa vụ tham gia hoạt động DTQG. Có thể nói, với những giải pháp trên, ngành DTQG sẽ tự tin để thực hiện nhiệm vụ trong chặng đường mới.
PV: Xin trân trọng cảm ơn Tổng cục trưởng!
Nguồn: Cổng TTĐT Bộ Tài chính